Het voeren van een goed verzuimbeleid is geen eenvoudige opgave. Naast ziekteverzuim zijn er namelijk nog vormen van arbeidsverzuim zoals het te laat komen, het nemen van een te lange pauze, het te vroeg beëindigen van het werk, etc. etc.

Bij verzuimbeleid draait het echter om alle vormen van verzuim als gevolg van arbeidsongeschiktheid wegens ziekte, ongevallen, zwangerschap- of bevallingsverlof etc. etc. Er is onderscheid te maken tussen verschillende vormen van verlof.

• Wit verzuim
  • Iemand is daadwerkelijk ziek en heeft zich ziek gemeld.
• Grijs verzuim
  • Iemand is afwezig vanwege klachten, maar het is onduidelijk of iemand echt niet zou kunnen werken.
• Zwart verzuim
  • Iemand is niet ziek, maar heeft zich wel ziekgemeld.

Iedere vorm van verzuim vraagt om een eigen benadering.

Bij zwart verzuim is het duidelijk dat er sprake is van een onterechte ziekmelding. Wit verzuim is ook duidelijk, omdat het er geen twijfel is dat de medewerker ook daadwerkelijk ziek is. Vooral het grijs verzuim is een complex terrein.

Ziekmeldingen zijn in eerste instantie een beslissing van de medewerker. De situatie of iemand zich dermate ziek voelt dat hij niet zou kunnen werken kan afhankelijk zijn van de persoon. De ene medewerker zal een paar paracetamol innemen en toch op het werk verschijnen, terwijl de andere medewerker zich direct ziekmeldt. Dit is afhankelijk van de persoon.

Naast de rol van de individuele medewerker spelen ook de organisatie en de arbeidsomstandigheden een rol. Als de aard van het werk niet toelaat dat bij relatief beperkte klachten het werk wordt verricht, dan zal iemand zich sneller ziekmelden dan in een situatie waarbij iemand het bijvoorbeeld wat makkelijker even rustig aan kan doen.

Ook het contact met de leidinggevende evenals de sfeer en onderlinge betrokkenheid kunnen een grote rol spelen. Zelfs maatschappelijk factoren zijn van invloed op het verzuim van het individu. In economisch slechtere tijden blijken mensen zich minder snel ziek te melden dan in tijden van economische voorspoed.

Maar ook het gemak van ziekmelden speelt een rol. Kan de medewerker zich bijvoorbeeld ziekmelden door het versturen van een app of het aan een collega doorsturen speelt ook een rol. Het gemak of de barrière voor medewerkers om zicht daadwerkelijk ziek te melden wordt ook wel de verzuimdrempel genoemd.

Hoe hoog is de drempel binnen jouw bedrijf?

Een goed verzuimbeleid is belangrijk. Het verzuimbeleid kan gericht zijn op twee momenten: als een medewerker al verzuimt of voordat iemand ziek is. Immers voorkomen is beter dan genezen.

In het eerste geval is het beleid erop gericht mensen weer zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Het tweede is er juist op gericht om te voorkomen dat medewerkers ziek worden (preventie).

De verschillende vormen van verzuim vragen om een eigen aanpak. Beleid gericht op re-integratie en beleid gericht op preventie, waarbij een en ander passend moet zijn op de eigen organisatie. Wat bij het ene bedrijf goed werkt, kan bij een ander bedrijf van minder groot belang zijn.

Een goed verzuimbeleid is een geïntegreerd beleid dat zowel gericht is op preventie als op re-integratie.

Om een goed verzuimbeleid te kunnen formuleren moet er wel inzicht zijn in de aard en de omvang van het probleem. Daarom is het van belang dat er inzicht bestaat in de omvang en de oorzaken van het verzuim en de knelpunten die ontstaan door het verzuim. Dit stelt eisen aan de registratie. Door het verzuim goed te meten kan het beleid hierop worden toegesneden. Tevens kan het effect van het beleid worden gemeten en kan ook het beleid periodiek worden bijgesteld aan de aard en de omvang van het probleem.

Een goed ziekteverzuimbeleid maakt deel uit van het organisatiebeleid en wordt in samenhang gezien met personeelsbeleid, organisatieontwikkeling en sociaal beleid. Het is gericht op preventie, re-integratie en alle factoren die een rol spelen bij het verzuim, dus zowel op het individu als op de organisatie.

Tenslotte kan een goed verzuimbeleid rekenen op een breed draagvlak in de organisatie. Het draagvlak is van belang, omdat zonder draagvlak het beleid nooit tot volledige uitvoering zal komen en de beoogde resultaten op voorhand al onhaalbaar zijn.